پرسش :

در ساق پا و ساعد دست دو استخوان به نام هاى درشت نى و نازک نى وجود دارد، چنانچه با یک ضربه، هردو استخوان شکسته شود. آیا براى هردو یک دیه واجب است یا براى هرکدام یک دیه لازم است؟

پاسخ :
نمى توان بطور قطع و یقین نظر داد که کسر ساعد و ساق پا دیه مقدره دارد و (چون مدرک عمده، معتبره ظریف است و آن علاوه بر اضطراب در متن، با نسخ متفاوت نقل شده و در عین حال به لحاظ اعتبار آن با توجه به نسخ فقیه و تهذیب و بعضى از نسخ کافى) احتیاط آن است که در خصوص کسر ساعد (هر دو استخوان) چنانچه بدون عیب بهبود حاصل شد 31333 دینار به عنوان دیه پرداخت شود و اگر یکى از دو استخوان بشکند و بدون عیب بهبود حاصل شود صد دینار پرداخت شود و چنانچه از چند ناحیه بشکند براى هر شکستگى دیه جداگانه منظور شود و فرقى نیست که در اثر ضربه واحده یا متعدد حادث شده باشد چون مقتضاى تعدد جنایت تعدد دیه و اصل عدم تداخل است و چنانچه استخوانها معیوب بمانند علاوه بر دیه ذکر شده دیه عیب موجود باارش تعیین شود و احتیاط بیشتر آن است که در تمام صور مذکوره مسأله را با مصالحه خاتمه دهند و اگر ساق پا بشکند و بدون عیب خود شود 200 دینار پرداخت شود و اگر معیوب بماند 31333 دینار پرداخت شود و چنانچه از چند ناحیه بشکند دیه متعدد مى شود، همانگونه که در کسر ساعد گفته شد و احتیاط بیشتر در تمام صور سابق نیز مصالحه و تراضى است.

منبع: جامع المسائل، استفتائات آیت الله العظمی محمد فاضل لنکرانی (ره)، جلد اول، قم: امیر العلم، 1383.